Vì sao bi kịch cháy nổ vẫn lặp lại? Nhìn thẳng vào nguyên nhân – tìm ra giải pháp
1. Ý thức phòng cháy vẫn chưa được đặt đúng vị trí cần có
Ai cũng biết phòng cháy quan trọng, nhưng thực tế:
-
Điện được sử dụng một cách tùy tiện
-
Dây dẫn câu tạm, chắp vá
-
Lối thoát hiểm bị che chắn
-
Bình chữa cháy hết hạn nhưng không được thay
-
Các kiểm tra định kỳ gần như bị bỏ quên
Sự chủ quan chỉ cần xảy ra một lần… đã đủ để gây hậu quả khó lường.
2. Thiết bị PCCC kém chất lượng – hoặc có nhưng không hoạt động
Đây là nguyên nhân rất phổ biến:
-
Máy bơm PCCC nằm "chết" nhiều năm không ai thử
-
Bình chữa cháy rỉ sét, xịt không ra
-
Đường ống không có nước vì tắc nghẽn
-
Thiết bị rời rạc, không đồng bộ
Và rồi khi cần dùng – hệ thống gần như vô tác dụng, khiến việc chữa cháy bị chậm trễ, thiệt hại đội lên gấp nhiều lần.
3. Thiếu kỹ năng, thiếu quy trình – hoảng loạn khi gặp sự cố
Nhiều đơn vị, nhiều khu dân cư không hề có:
-
Quy trình xử lý tình huống cháy
-
Buổi diễn tập thực tế
-
Tập huấn thoát nạn cho cư dân, công nhân, nhân viên
Khi lửa bùng lên, con người dễ rơi vào hoảng loạn, làm sai – hoặc không biết làm gì trước tiên.
Đây là khác biệt giữa thoát hiểm kịp thời và thiệt hại nặng nề.
4. Công trình sai tiêu chuẩn – cải tạo tùy tiện
Một số sai phạm phổ biến:
-
Ngăn phòng, chia phòng sai thiết kế
-
Bịt kín thông gió
-
Mở rộng công năng không theo hồ sơ
-
Kéo thêm thiết bị điện quá tải
-
Không tuân thủ tiêu chuẩn PCCC ngay khi xây dựng
Chỉ cần một điểm sai, cả hệ thống an toàn có thể sụp đổ.
5. Quá tải điện – “kẻ sát nhân thầm lặng”
Nhiều vụ cháy bắt nguồn từ:
-
Ổ điện giả, dây dẫn mòn
-
Thiết bị công suất lớn cắm chung ổ
-
Sử dụng thiết bị kém chất lượng
-
Không kiểm tra hệ thống điện lâu năm
Điện quá tải làm dây nóng chảy, chập mạch và chỉ vài giây sau, ngọn lửa đã bùng lên.
6. Công tác kiểm tra – giám sát bị lỏng lẻo
Một số nơi còn tình trạng:
-
Kiểm tra chỉ làm qua loa
-
Không xử lý triệt để sai phạm
-
Không tái kiểm tra sau khi yêu cầu khắc phục
-
Thiếu sự phối hợp giữa các ban ngành
Khi nguy cơ không được loại bỏ, cháy nổ chỉ là “vấn đề thời gian”.
Giải pháp để chấm dứt vòng lặp đau thương của cháy nổ
1. Nâng cao ý thức – bắt đầu từ từng cá nhân
-
Không câu mắc điện tùy tiện
-
Kiểm tra định kỳ bình chữa cháy, lối thoát hiểm
-
Lắp đặt điện, thiết bị theo đúng kỹ thuật
-
Luôn có phương án thoát hiểm cho gia đình
2. Trang bị hệ thống PCCC đạt chuẩn
Dù là doanh nghiệp hay hộ gia đình, cần chuẩn bị:
-
Máy bơm chữa cháy đạt kiểm định
-
Bình chữa cháy chuẩn chất lượng
-
Hệ thống báo cháy – chữa cháy tự động
-
Các thiết bị thoát hiểm tối thiểu
Một thiết bị tốt có thể cứu hàng chục mạng người.
3. Bảo trì, bảo dưỡng định kỳ – bắt buộc, không hình thức
Máy bơm, bình chữa cháy, họng nước, đường ống… phải được:
-
Kiểm tra theo quý
-
Chạy thử theo chu kỳ
-
Bảo dưỡng theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất
-
Ghi chép nhật ký đầy đủ
Hệ thống chỉ có giá trị khi hoạt động ngay lập tức lúc cần dùng.
4. Tổ chức diễn tập, tập huấn – cách tốt nhất để cứu người
Đào tạo, diễn tập giúp mọi người:
-
Biết cách xử lý đúng
-
Giảm hoảng loạn
-
Sử dụng thiết bị chuẩn xác
-
Chủ động tự cứu mình và hỗ trợ người khác
Kết luận
Bi kịch cháy nổ chỉ thật sự dừng lại khi tất cả cùng hành động:
-
Người dân nâng cao ý thức
-
Doanh nghiệp đầu tư thiết bị đạt chuẩn
-
Nhà quản lý kiểm tra nghiêm túc
-
Và mỗi chúng ta biết cách tự bảo vệ mình
Cháy nổ không chừa bất kỳ ai.
Một bình chữa cháy còn hạn, một lần bảo trì đúng lịch, một buổi tập huấn… đều có thể cứu sống rất nhiều người.